Таңертең оянып, айнаға қарағанда, кенеттен байқасаңыз − көздің ақ бөлігі жарқын қызыл болып қалған, осындай күйде қан тамыры жарылғандай болып көрінеді. Бұл көрініс қорқынышты болуы мүмкін, бірақ көбінесе бұл субконъюнктивал қан құйылуы деп аталатын зиянсыз жағдай.
Бұл мақалада біз бұл құбылыстың не екенін, оның неге пайда болатынын, оны қауіпті жағдайлардан қалай ажыратуға болатынын, ем қажет пе және қашан дәрігерге көріну керектігін қарастырамыз.
Субконъюнктивалық қан кету − ол көздің ақуызын (склера) жабатын көздің мөлдір қабығының (конъюнктива) астында қанның жиналуы. Бұл көзде жарқын-қызыл дақ ретінде көрінеді, көбіне дұрыс емес пішінді болып келеді және ақуыздың кішкентай бөлігінен бастап дерлік бүкіл бетіне дейін созылуы мүмкін.
Бұл көздің бір түрі көгеруі. Көз ішіндегі қан кетулерге немесе қабыну процестеріне қарағанда, субконъюнктивациялық қан құйылу көруді бұзбайды, ауырсынуды тудырмайды және шырыш бөліністерімен қоса жүрмейді. Бұл қорқынышты көрініс болуы мүмкін, бірақ ол дерлік әрқашан салдарсыз өздігінен өтеді.
Адам кейде бұл жағдайдың қалай пайда болғанын байқамайды. Шамамен жарты жағдайда айқын себеп жоқ. Бірақ дәрігерлер көздегі ұсақ қан тамырының жарылуын тудыруы мүмкін бірнеше факторларды атап өтеді.
«Қызыл көз» синдромының негізгі себептері:
Осындай мәселеге тап болу қаупі миопия дәрежесі жоғары адамдарда жоғары. Сонымен қатар, мұндай жағдай жиі қант диабетімен ауыратын науқастарда байқалады. Көбінесе субконъюнктивальді қанталау келесі адамдарда кездеседі:
Сонғы жылдары COVID-19 ауырып қалған науқастарда субконъюнктивалды қан кетулер жиі кездеседі, әсіресе реанимацияда болғандар арасында. Бұл аурудың өзімен немесе қан сұйылтуға арналған дәрілерді қолданумен байланысты ма, әзірге белгісіз.
Негізгі белгілері:
Дақ түсін өзгертуі мүмкін − кәдімгі көгеру сияқты, уақыт өте ол алдымен күлгінге, содан кейін жасылдау және сарылау түске ауысады. Әдетте 7–14 күн ішінде жойылады.
Көптеген жағдайларда субконъюнктивациялық қан кету қауіпсіз болса да, кейбір жағдайларда офтальмологқа бару міндетті. Дәрігерге бару қажет, егер:
Дәрігер арнайы микроскоп - жарықтық шам арқылы қызарудың қан құйылумен немесе мысалы, қабынумен (коньюнктивит) не болмаса одан да күрделі бұзушылықпен байланысты екенін анықтайды.
Көп жағдайда − жоқ. Конъюнктива астындағы қан кету өздігінен өтеді. Дегенмен, жағдайды жеңілдетуге болады келесі тәсілдермен:
Көздегі тамыр жарылған кезде не істеуге болмайды:
Егер сізде субконъюнктивалық қан кету болса, алдын алу шараларын қабылдау қажет:
Көзге қан кетудің басқа да қауіпті түрлері бар. Олар жағымсыз және ауырсыну сезімдерімен, сондай-ақ көру қабілетінің нашарлауымен бірге жүруі мүмкін. Ең қауіптісі - субретиналды қан кету. Қан тор қабаттарының арасында жиналады. Мұндай түрдегі қан кету − ең ауыр жағдай және ол тіпті толық соқырлыққа әкелуі мүмкін.
Субконъюнктивальді қан кету − бұл жиі кездесетін және кез келген жағдайда зиянсыз жағдай, қорқынышты көрінгенімен, өздігінен өтеді. Көздегі қызыл дақты көргенде, әсіресе ауырсыну мен көру қабілетінің төмендеуі болмаған жағдайда, үрейленудің қажеті жоқ.
Дегенмен, тұрақты немесе ерекше қан құйылу ішкі аурудың белгісі болуы мүмкін, оны маманның диагностикасы және бақылауы қажет етеді. Күдік туған жағдайда, офтальмологқа жүгінген дұрыс.
Сізге ыңғайлы жолмен көз дәрігеріне жазылу үшін TopDoc.kz сервисін пайдалана аласыз. Біздің кеңесшілер сіздің сұраныстарыңызға сәйкес қажетті офтальмолог-дәрігерді таңдауға көмектеседі: қаланың қай ауданында сізге ыңғайлы болатынын, қабылдау құны сіз үшін қаншалықты қолайлы екенін, дәрігердің тәжірибесі сіз үшін қаншалықты маңызды екенін. Бізде офтальмологтарға арналған үлкен пікірлер базасы жиналған – бұл біздің сервиске жүгінген нақты пациенттердің пікірлері.
Бекбасова Асель Женгисовна, жоғары санаттағы дәрігер, 32 жылдық тәжірибесі бар тәжірибелі көз дәрігері. Көз ауруларын емдейді, көруді түзетеді, көруді диагностикалаудың барлық түрлерін жүргізеді. Ересек пациенттерді және туғаннан бастап балаларды қабылдайды.
Кенжебаева Камила Сейткамаловна, ең тәжірибелі балалар офтальмологтарының бірі, медицина ғылымдарының докторы, 34 жылдық стажы бар, ересек пациенттерді де қабылдайды. Австрия, Англия, Испания, Данияның жетекші шетелдік клиникаларында тағылымдамадан өтті.
Құрманғалиева Бақыт Батырханқызы, офтальмолог, 53 жылдық тәжірибесі бар. Көру жүйесінің барлық аурулары бойынша кеңес береді.